پوشش ریسک یا هج چیست؟

برای یادگیری بازار ارز جهانی به صورت رایگان کلیک کنید: آموزش فارکس

۲۰ میلیون تومان برای کلاس یک‌ماهه!

سرمایه‌گذاران باید برای یادگیری آموزش‌های اولیه و حضور در بازار سرمایه به‌طور میانگین ۱۰ میلیون تومان برای آموزش ارز‌های دیجیتال و چهارمیلیون تومان در بورس، آن هم برای کلاس‌های غالبا مجازی بپردازند.

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، امروز استفاده از ارز‌های دیجیتال یا همان کریپتو کارنسی‌ها به‌حدی فراگیر شده که برخی بنگاه‌های معاملات املاک، موسسات مهاجرتی، بنگاه خودرو‌های لوکس و حتی رمالان با استفاده از آن‌ها معامله می‌کنند. با سقوط شاخص کل بازار سهام و هجوم مردم به بازار رمزارز‌ها کسب‌وکار‌های رمزارزی سکه شد، اما مالباخته‌ها یا افرادی که پس‌انداز کمی داشتند با کلاس‌هایی روبه‌رو شدند که ثبت‌نام در آن‌ها خود نیاز به پس‌انداز داشت؛ کلاس‌های نیمه‌خصوصی آموزش ارز‌های دیجیتال که قیمت‌های گزافی دارند و مهم‌تر از آن با انواع و اقسام ترفند‌ها سعی می‌کنند ذهن مخاطب را در نگاه اول تسخیر کنند. وعده سود‌های آنچنانی چنان هیجان‌آور است که برخی موسسات و اشخاص حقیقی برای یک‌ماه بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان از هر نفر هزینه آموزش دریافت می‌کنند. به‌عبارتی هر ساعت آموزش برای یک نفر بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان و یک جلسه دوساعته حدود یک‌میلیون تومان آب می‌خورد. البته فقط درآمدزایی موسسات و اشخاص حقیقی از آموزش فقط در برگزاری کلاس‌های عمومی و خصوصی خلاصه نمی‌شود، عضویت در کانال‌های VIP گاهی برای هر ماه بین ۲۷۰ تا ۷۵۰ هزار تومان و حتی یک میلیون تومان برای هر فرد هزینه دارد، همچنین فروش پکیج‌های آموزشی روی دیگر درآمدزایی از آموزش ارز‌های دیجیتال است.

تغییر فاز سرمایه‌گذاری‌ها

در چندسال اخیر شیوع ویروس کرونا، تحریم و موج تورم بر اقتصاد کشور سایه افکنده و از سال ۹۶ ارزش پول کشور به‌شکل قابل‌توجهی کاهش پیدا کرده است، بنابراین مردم ناچار به سرمایه‌گذاری و اندوختن سرمایه برای افزایش درآمد خود شدند. افراد به‌دنبال راهی بودند که بتوانند سود بیشتری را نصیب خود کنند یا حداقل از بابت سرمایه‌ای که پس‌انداز کرده‌اند اطمینان داشته باشند. در این بین روش‌های سرمایه‌گذاری متنوعی وجود داشت که عده‌ای خرید طلا را کم‌ریسک‌تر دانستند، عده‌ای سپرده‌گذاری در بانک‌ها را ترجیح دادند و عده‌ای به‌دنبال کسب سود بیشتر بودند و وارد دنیای ارز‌های دیجیتال و بورس شدند. ارز‌های دیجیتال به‌عنوان دارایی نوظهور و طلا به‌عنوان دارایی قدیمی پرطرفدارترین نوع سرمایه‌گذاری و دارایی به‌شمار می‌آیند، اما کاهش قیمت طلا نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۰ توجه‌ها را به‌سمت بازار رمزارز‌ها برد، به‌گونه‌ای که درحال‌حاضر بعضی پوشش ریسک یا هج چیست؟ افراد خرید زمین‌های مجازی در متاورس و عکس‌های ان‌اف‌تی را به خرید عین معین ترجیح می‌دهند؛ چراکه هرچه اوضاع تورمی اقتصادی رکودی‌تر شود تبلیغات برای ورود به این عرصه نیز اغوانه‌کننده‌تر خواهد شد.

۱۲ میلیون ایرانی در ارز‌های دیجیتال

براساس آمار‌های شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تعداد کد‌های بورسی کشور به حدود ۵۸ میلیون کد می‌رسد، همچنین برآورد‌ها حکایت دارد که حدودا ۱۲ میلیون ایرانی رمزارز دارند. گرچه آماری از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها در بازار‌های دیگر آماری نیست، اما واضح است که یکی از دلایل گرایش ایرانیان به بازار‌های مالی دغدغه مصون ماندن از تورم است؛ چراکه نرخ‌های بالای تورم چندسال اخیر و انتظارات تورمی دائمی (متوسط نرخ تورم در چهاردهه گذشته حدود ۲۰ درصد بوده)، این تلقی را بین عموم مردم ایجاد کرده که نگهداری ریال به‌عنوان پس‌انداز معنایی جز از دست دادن قدرت خرید در کوتاه‌مدت ندارد. هج کردن (Hedging) پوشش ریسک، مصون‌سازی، خریدوفروش و معاملات تامینی و نظایر آن در ادبیات اقتصادی و مالی به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که طی آن فعالان اقتصادی (مقصود دارندگان پس‌انداز است) برای مصون ماندن از زیان ناشی از تغییرات قیمت دارایی‌های مختلف، همچون بازار سهام، ارز دیجیتال، اوراق قرضه، طلا و. اقدام به باز کردن یک موقعیت معاملاتی برعکس روی همان دارایی می‌کنند که می‌تواند به‌وسیله یک قرارداد آتی انجام شود، مثلا درصورت فروش دارایی به سفارش خرید متوسل می‌شوند تا درصورت افت قیمت، بتوانند از مزیت خرید در قیمت پایین نیز بهره‌مند شوند. درواقع این کار به‌نوعی بیمه فعال اقتصادی دربرابر نوسانات قیمت لحاظ‌نشده در محاسبات وی به‌شمار می‌آید یا در روشی دیگر برای هج کردن، فرد سبدی متنوع از سهام‌های کوچک و بزرگ گروه‌های مختلف بازار سهام را خریداری می‌کند تا درصورت افت قیمت یک سهم، افزایش قیمت سهمی دیگر از زیان وی جلوگیری کند. معمول‌ترین راه برای انجام دادن این کار و حفظ قدرت خرید و جلوگیری از زیان ناشی از نگهداری پول یا به‌عبارتی هج کردن توسل به بازار دارایی است که دامنه آن از فلزات گرانبهایی، چون طلا و نقره و سهام گرفته تا املاک و مستغلات و اوراق بهادار گسترده است. در ایران نیز تورم مزمن حاکم بر اقتصاد در طول زمان، فعالان اقتصادی را به‌سمت تبدیل آنی و لحظه‌ای ریال خود به‌نوعی از دارایی‌های موجود در اقتصاد ازجمله طلا، دلار، ارز دیجیتال، سهام، زمین، مستغلات و نظایر آن کشانده است. البته به‌نظر می‌رسد با نوع تحول‌یافته‌ای از هج کردن در ایران روبه‏رو هستیم، زیرا همان‌طور که گفته شد پوشش ریسک یا هج چیست؟ در ادبیات اقتصادی دنیا هج کردن به معنی پایین آوردن ریسک برای سود قطعی ولو کمتر از سود انتظاری است، اما در ایران طی چند سال اخیر به‌دلیل وجود به‌هم‌ریختگی اقتصادی عمده فعالان نه برای پوشش ریسک، بلکه برای جا نماندن از تورم بازار‌های مختلف سعی بر حضور در آن‌ها به قدرت وسع و بضاعت پس‌انداز‌های خود دارند.

کاسبی با یک تیر و دو نشان

در روز‌های آخر تابستان سال ۱۳۹۹ با هجوم مردم به بازار رمزارز‌ها کسب‌وکار‌های رمزارزی سکه شد. براساس آمار بیش از ۸۰ درصد از فعالان این بازار آموزش ندیده‌اند، درحالی‌که سرمایه‌گذاری در این عرصه نیاز به آموزش و یادگیری دارد. بدون دانستن تحلیل‌ها و تکنیک‌ها نه‌تن‌ها این بازار سودده نخواهد بود، بلکه ممکن است تمام سرمایه‌ای که آنجا سپرده‌شده از دست برود. آموزش‌های این دست کلاس‌ها جدا از آنکه توسط کارشناسان، مشاوران سرمایه‌گذاری و مدرسان ناامید از بورس برگزار شد، گاهی توسط عده‌ای برگزار می‌شود که خودشان تنها چندماهی در این کلاس‌ها شرکت کرده‌اند و قصد دارند پول کلاس‌های خودشان را از طریق برگزاری کلاس برای سایر افراد باز پس گیرند، بنابراین عده زیادی تحلیلگر ارز‌های دیجیتالی شده‌اند که کمترین فهمی از ماهیت فعالیت در این حوزه را نداشتند. دوره‌های مختلف سرمایه‌گذاری در بازار رمزارز‌ها با وعده سود‌های نجومی برگزار شد و مردم داغ‌دیده از بورس ناچارا به آن‌ها روی آوردند، اما با شیوع ویروس کرونا کار به پکیج‌فروشی کشید و کسب‌وکار آموزش‌دهندگان سرمایه‌گذاری در بازار رمزارز‌ها بیش از پیش جان گرفت. پکیج‌های آموزشی رمزارز‌ها در ایران قیمت‌های عجیب‌وغریبی دارند و گاهی به ۳۰۰ میلیون تومان هم می‌رسند. این درحالی است که قیمت دوره‌های آموزش خصوصی مدرسان معروف این حوزه بین ۵ تا ۱۵ میلیون تومان است و حتی برخی آکادمی‌ها دوره‌های ارزان‌تر در محدوده قیمتی دو تا سه‌میلیون تومان هم برگزار می‌کنند.

۲۰ میلیون تومان برای کلاس یک‌ماهه!

سرمایه‌گذاران باید برای یادگیری آموزش‌های اولیه و حضور در بازار سرمایه به‌طور میانگین ۱۰ میلیون تومان برای آموزش ارز‌های دیجیتال و چهارمیلیون تومان در بورس، آن هم برای کلاس‌های غالبا مجازی بپردازند. پیشنهاد‌های اغواگرانه از جانب این موسسات و صحبت از سود‌های موهوم خیلی از افراد را مجاب می‌کند تا در این کلاس‌ها شرکت کنند، حتی معلم خصوصی برای آموزش ترید کردن در سایت‌های مختلف معرفی می‌شود که به ازای هر دوساعتی که به فرد آموزش می‌دهد بالای ۵۰۰ هزار تومان دریافت می‌کند. مساله قابل‌توجه هدایایی است که برخی از این موسسات برای ثبت‌نام‌کنندگان در نظر گرفته‌اند؛ یک موسسه وعده سکه تمام بهار آزادی را پوشش ریسک یا هج چیست؟ به قید قرعه به شرکت‌کنندگان می‌دهد و موسسه دیگر وعده می‌دهد که ۱۰ ترید صددرصد تضمینی را به آن‌ها معرفی می‌کند و موسسه دیگر از گروهی می‌گوید که هرکس در آن عضو شده بالای ۴۰۰ درصد سود کرده است. اما این حقیقت که خیلی از افراد هم ضرر می‌کنند در پشت زرق‌وبرق ساعت‌های لاکچری، خط‌های رند و کارکنان این آموزش‌دهندگان گم می‌شود. ثبت‌نام در کلاس‌های ۲۰ میلیونی رمزارز و ۹ میلیونی بورس درحالی انجام می‌شود که در خارج از ایران این تب‌وتاب کمتر است و مردم ترجیح می‌دهند پول خود را به صندوق‌ها و نهاد‌های مالی سرمایه‌گذاری بسپارند. گفتنی است برخی از این موسسات آمار شرکت‌کنندگان خود را میلیونی و غالبا به‌صورت هزار نفری اعلام می‌کنند که تخمین درآمد موسسات تنها از ثبت‌نام این افراد می‌تواند از میزان ترید کردن خود این اساتید در بازار رمزارز‌ها بیشتر باشد.

۴۰۰ هزار تومان بده یک ساعت فیلم ببین

درکنار کلاس‌های آموزشی، هزینه‌های پکیج‌های آموزش هم بسیار قابل‌تامل است، برای مثال در حوزه ارز‌های دیجیتال موسسه اطلس‌تد ویدئوی آموزشی ۱۴ ساعته را ۶ میلیون تومان می‌فروشد و این یعنی هر ساعت فیلم آموزشی این موسسه برای خریدار ۴۲۸ هزار تومان آب می‌خورد. کانون بورس یک پکیج آموزشی ۵۱ ساعته را ۵/۶ میلیون تومان، موسسه بلوری فیلم ۶۰ ساعته را حدود پنج میلیون تومان، مدرسان پیشتاز یک پکیج آموزشی بدون درج ساعت آموزش، حدود ۴/۳ میلیون تومان به فروش گذاشته است. درکنار ویدئو‌های آموزشی، عضویت در کانال‌های VIP هم هزینه‌های جالبی برای خودش دارد که معمولا به «تتر» دریافت می‌شود. آکادمی کاردان برای یک‌ماه عضویت در کانال سیگنال‌دهی خود ۹۰۰ هزار تومان می‌گیرد. کانالی با عنوان Reybiz برای یک‌ماه ۴۰ تتر (معادل یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان) می‌گیرد. البته برخی از کسانی که نام و نشانی در بازار دارند، هزینه عضویت در کانال‌های VIP آن‌ها تا چندین برابر این مبالغ نیز هست. بازار سرمایه هرچند طی یک‌سال اخیر رونق چندانی نداشته، هزینه پکیج ۸۷ ساعته آموزش بورس (مقدمه تا پیشرفته) مجتمع فنی تهران حول‌وحوش ۵/۸ میلیون تومان است. درمجموع هزینه آموزش بورس کمتر از ارقام آموزش ارز‌های دیجیتال است.

انواع معامله در فارکس کدامند؟

به دلیل آنکه فارکس بسیار جذاب و متنوع است و پتانسیل سود سازی بالایی دارد، انواع معامله در فارکس هم بسیار متنوع است و معامله گران و تریدرهای بیشماری، رو به روش‌ های زیادی برای نوسان گیری و سوداگری در ارزها آوردند. در بین نماد‌ها یا بهتر است بگوییم اینسترومنت‌ها ( به چیزهایی می‌گویند که میتوان آنها را ترید کرد، پوشش ریسک یا هج چیست؟ مثل هر نمادی که معامله پذیر باشد : جفت ارز، انس، نفت و … پرداخت (instrument))

معروف‌ترین آن‌ها فارکس خرده‌فروشی (retail forex) ،‌ فارکس اسپات (spot forex) ، آتی یا فیوچر (future) ، آپشن‌ها (option) ، ETF که مخفف exchange-traded funds ، CFD ها و در آخر Spread betting است که در این مقاله تمام آن‌ها را به طور کامل توضیح می‌دهیم. مطمئن باشید در انتهای این مقاله دیگر هیچ ابهامی دراین مورد نخواهید داشت.

قبل از ادامه مطلب باید عنوان کنیم که در این مطلب، انواع معامله درفارکس و روش‌های مختلفی که یک تریدر خرده یا خانگی (retail trader)می‌تواند از آن سود کسب کند را توضیح می‌دهیم، چراکه انواع دیگر، برای تریدرهایی مثل ما کاربردی ندارد! روش‌هایی مثل سواپ (FX swaps) و فوروارد‌ (forward) در این مقاله پوشش داده نشده، زیرا مخصوص تریدرهای سازمانی است.

پس بریم به سراغ انواع معامله در فارکس

آتی‌ ارز (currency futures)

آتی یا فیوچر، قراردادی است که شما یک نماد را در قیمتی مشخص در آینده می‌خرید یا می‌فروشید. یعنی ساده بگوییم، شما آن چیز را با قیمت آینده‌اش ترید می‌کنید، مثال ساده آن دلار فردایی یا بازار آتی زعفران خودمان است. نرخ آن چیز برای آینده است اما شما در حال حاضر با همان نرخ، آن را معامله میکنید. یک آتی ارز قراردادی است که تعیین می‌کند در یک قیمت مشخص آن ارز خرید یا فروش رود و در کنارش یک تاریخ مشخص برای تسویه (بستن معامله) مشخص می‌شود. آتی ارز در سال ۱۹۷۲ در بورس کالای شیکاگو Chicago Mercantile Exchange (CME) به وجود آمد.

از آنجایی که قراردادهای آتی به نوعی استاندارد ‌شده هستند و به صورت متمرکز هستند، بازار آن بسیار شفاف و رگوله است. معنای این جمله این است که اطلاعات قیمت و تراکنش‌ها برای همه در دسترس است.

آپشن ارز (currency options) یا اختیار معامله ارز

یک آپشن، یک اینسترومنت مالی است که به خریدار این حق یا اختیار را می‌دهد که در یک قیمت مشخص و در یک تاریخ انقضای مشخص، نمادی را بخرد یا بفروشد (توجه کنید که اختیار می‌دهد و الزام و تعهد نیست) اگر یک معامله گر یک آپشن را بفروشد، او ملزم و متعهد است که در تاریخ انقضای مشخص آن نماد را بخرد یا بفروشد( درست برعکس خریدار) یعنی ساده بگوییم، خریدار آپشن تعهدی ندارد اما فروشنده آپشن متعهد و ملزم است (حتی اگر به ضررش منجر شود) درست مثل آتی ، آپشن‌ها هم در بازار کالای شیکاگو، بورس اوراق بهادار بین‌المللی (ISE) یا در بورس فیلادلفیا (PHLX) وجود دارد.

برای یادگیری بازار ارز جهانی به صورت رایگان کلیک کنید: آموزش فارکس

ETF ارز

یک ETF به نوعی سبدی از چند ارز است. این نوع معامله به تریدر اجازه می‌دهد که بدون آن‌که معاملات زیادی کند با یک صندوق در بازار فارکس شرکت کند. این نوع معامله کاربردی در پورفو سازی یا هج کردن (درآینده یاد می‌گیرید) علیه ریسک است. روش کار آن این است که موسسات مالی این ارزها را به صورت ذخیره نگه داشته و آن را به صورت سهم تقسیمی به عموم می‌دهند و مثل سهام بورس آن را می‌توان خرید. درست مثل آپشن، این نوع معامله دیگر در ۲۴ ساعت نمی‌گنجد و در ساعات اداری معامله شده و کمیسیون به آن تعلق می‌گیرد.

اسپات‌ها (spot)

بازار اسپات یک بازار مبادله‌ای (off-exchange) است که همچنین آن را به عنوان OTC – over-the-counter می‌شناسند. بازار آف اکسچنج یک بازار بزرگ، در حال رشد و شناور در بازار مالی است ک به صورت ۲۴ ساعته فعال است. این بازار مثل بازار سنتی نیست که یک مرکز داشته باشد. در یک بازار OTC، اشخاص به صورت مستقیم با طرف مقابل ترید و معامله می‌کنند. بیشتر معاملات به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. بازار اولیه در فارکس را interdealer می‌نامند که در آن دلالان یا dealer های فارکس با هم معامله می‌کنند. یک دلال شخص یا سازمانی است که آماده میانجیگری در خرید یا فروش ارزها با مشتری است. به این بازار همچنین بین بانکی یا interbank هم میگویند چرا که بانک‌ها بخش عمده معاملات را قصب کرده‌اند.

این دلالان بین بانکی تنها با موسسات مالی و نهادهایی کار می‌کنند که رقم‌های بالایی سرمایه دارند. این سازمان‌ها شامل بانک‌ها، بیمه‌ها، صندوق ‌های بازنشستگی، شرکت‌ّای بزرگ و موسسات مالی بزرگ دیگر است که مدیریت ریسک را در نوسانات نرخ ارز حفظ می‌کنند.در بازار اسپات، یک تریدر سازمانی در حال خرید و فروش یک توافقنامه یا قرارداد است که یک ارز خاص را جابجا کند. پس به طور ساده اسپات فضایی دوطرفه است که توافقی مبنی بر جابجایی فیزیکی یک ارز با ارزی دیگر صورت می‌گیرد. این توافق منجر به قرارداد شده که به آن قرارداد اسپات می‌گویند که تعهد خرید یا فروش مقداری مشخص از ارز خارجی در قیمتی مشخصی که به آن نرخ ارز اسپات می‌گویند را میدهد. پس اگر شما EUR/USD را در بازار اسپات بخرید، یک قرارداد را معامله می‌کنید که شما در ازای دریافت مقداری مشخص یورو، دلار بپردازید (روی قیمتی مشخص) درک این نکته مهم است که شما خود ارز را معامله نمی‌کنید بلکه قراردادی را معامله می‌کنید که آن ارز را در خود جای داده. در واقعیت، با وجود آنکه به آن اسپات (نقطه معین) می‌گویند اما معاملات در دو روز کاری بعد به ثمر می‌رسد. آن را به این شکل می‌شناسند T+2 یعن دو روز بعد از عقد قرارداد، بسیار شبیه به زمان تسویه از کارگزاری در ایران است. این بدان معنا است که زمان تحویل باید تا دو روز کاری بعد صورت گیرد. پس جالب است بدانید علت بعضی تغییرات قیمتی در فارکس وابسته به همین موضوع در اسپات است.

مثلا معاملاتی در دوشنبه روی یورو دلار انجام می‌شود؛ تاریخ تحویل چهارشنبه است و آن طرف مقابل در روز چهارشنبه تحویل خود را دریافت می‌کند.

یک نکته دیگر وجود دارد، بعضی جفت ارزها تاریخ T+1 دارند مثل : USD/CAD, USD/TRY, USD/RUB , USD/PHP

اما متاسفانه تا اینجای مطلب از انواع معامله در فارکس هرچه گفتیم مختص ما تریدرهای خرده نبود، حتی بانک‌های رسمی ایران و موسسات نیز در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها، نمی‌توانند در آپشن، آتی و اسپات فعالیت کنند. اما دانستن و درک آن‌ها برای شما که می‌خواهید در فارکس معامله کنید ضروری است و دلیل آن این است که شما باید با حرکات این غول‌های بازار همگام باشید و بدون شناختن انواع معاملات نمی‌توانید آن را تشخیص دهید.

حالا به سراغ بخشی می‌رویم که مربوط به معامله گران خرده مثل ما می‌شود

فارکس خرده فروشی (Retail Forex)

یک بازار ثانویه در OTC وجود دارد که به خرده کارها (فقرا ?) اجاز می‌دهد در بازار فارکس شرکت کنند و به قول معروف سهم پوشش ریسک یا هج چیست؟ خود را از آن بردارند.

این دسترسی امثال ما با بخشی انجام می‌گیرد که به آن‌ها forex trading providers یا فراهم‌ کنندگان معامله در فارکس می‌گویند.

این فراهم کنندگان، بهترین قیمت را شناسایی می‌کنند و با افزودن سود خود به آن، قیمت را برای نمایش به ما فراهم می‌کنند. در بحث انواع معامله در فارکس ، این بخش بیشتر به درد ما می‌خورد.

این پروسه شبیه زمانی است که یک مغازه خرده فروش، از یک بازار عمده فروش جنسی را بخرد و سود خود را روی آن بکشد و قیمت نهایی را به ما نشان دهد.

اگرچه گفتیم یک قراردار فارکسی اسپات، در دو روز زمان تحویل دارد اما در عمل هیچ کسی ارز خارجی را در معاملات فارکس تحویل نمی‌دهد. در واقع موقعیت شما به عنوان خریدار یا یا فروشنده به زمان تحویل لیست می‌شود. مخصوصا در بازار فارکس خرده فروشی.

حتما به یاد دارید که گفتیم شما در حقیقت قراردادی که در خود ارز را جای داده معامله می‌کنید، نه خود ارز را. این قرارداد حتی یک اهرم نیز در خود جای داده که در آینده مفهوم آن را می‌آموزید.

پس خیلی ساده بگویم، اگر شما در فارکس به ازای مقداری دلار، یورو بخرید، شخصی قرار نیست آن یورو را برای شما به درب خانه بفرستد یا به حسابتان بریزد، بلکه شما بر حسب درست تشخیص دادن قیمت یورو پوشش ریسک یا هج چیست؟ که بالا یا پایین می‌رود، روی قرارداد سود یا ضرر می‌کنید و تحویلی صورت نمی‌گیرد. اما برای آنکه گیج نشوید، مفهوم ساده لوریج یا اهرم را خیلی ساده می‌گویم:

کارگزاران بازار فارکس به مشا اجازه می‌دهند با چند برابر پولی که سرمایتان است، به پوشش ریسک یا هج چیست؟ معامله بپردازید. مثلا شما بتوانید با ۱۰۰ دلار به اندازه ۱۰۰ هزار دلار معامله کنید. دیگر بیش از این کنجکاو نشوید چون در آینده به آن می‌پردازیم. پس ادامه دهیم

اسپرد بت در ارزها (spread bet)

یکی دیگر از انواع معامله در فارکس، اسپرد بتینگ است که یک نوع کالای مشتق است، یعنی شما هیچ‌گاه صاحب آن نماد نمی‌شوید و فقط می‌توانید با پیشبینی درست این‌که قیمت به چه سمتی می‌رود، سود کسب کنید. قیمت جفت ارزها که در این نوع معامله وجود دارد، مشتقی از قیمت بازار اسپات است. سود یا زیان شما به این بستگی دارد که تا چه حد قیمت از نقطه ورود شما دور شده (بر اساس حجم وارده) قبل از آنکه شما معامله را ببندید. این نوع معامله هم با فراهم‌کنندگان خود انجام می‌شود.

در ایالات متحده، spread betting ممنوع است و غیر قانونی شناخته می‌شود. با وجود آنکه توسط FSA در انگلستان رگوله شده است، ایالات متحده این نوع معاملات را نوعی قمار اینترنتی می‌داند و به همین دلیل در آمریکا ممنوع است. لازم است به خوانندگان میهن چارت متذکرشویم که در آینده مقالات بسیاری در مورد کلاهبرداری سودجویان در این حوزه خواهیم داشت، چراکه بسیاری با نداشتن آگاهی کامل در این حوزه، سرمایه خود را سوزانده و هرگز متوجه نمی‌شوند در کدام بخش از اقیانوس فارکس قدم گذاشته‌اند. این دنیای وسیع نیازمند ملوانی است که مسیر را نشان دهد و متاسفانه ضعف شدیدی در منابع برای این امر وجود دارد. هدف ما این است این ضعف را تا جای ممکن جبران کنیم.

CFD ها در فارکس

CFD مخفف عبارت contract for difference ، به معنای قرارداد برای تفاوت قیمت است. این نوع از معامله نیز مشتق است. همانطور که گفتیم یک محصول یا نماد مشتق، معامله روی قیمت را ممکن می‌کند. یعنی شما می‌توانید بر اساس دانش تحلیل گری خود تصمیم بگیرید که قیمت آن نماد بالا رفته یا پایین و روی قیمت معامله کنید. قیمت یک CFD نیز مشتقی از قیمت اصلی خود آن نماد است. مثلا برای سهام یک CFD هم وجود دارد.

شاید اشخاصی با کل این مفهوم غریبه باشند و حق دارند چون توضیح درستی در هیچ منبعی وجود ندارد.

اجازه دهید یک مثال ساده بزنم. شخصی دوست دارد یک دارایی از خود داشته باشد و آن را بخرد چون دوست دارد سهمی از آن دارایی داشته باشد. مثال سهام، شما وقتی سهام یک شرکت را بخرید، به اندازه دارایی خود از آن شرکت هم سهیم هستید، شرکت و سیاست‌هایش تعیین می‌کنند که شما به عنوان نوعی شریک آیا سود می‌کنید یا ضرر؛ اما شخصی وجود دارد که دانش فوق‌العاده دارد و همانطور که حتما شنیده‌اید، یک کیمیاگر است و می‌تواند با احتمال خوبی قیمت را از روی علم خود پیشبینی کند. به جای آنکه مثل افراد بدون دانش، خود را به دست شرکت بسپارد و منتظر باشد شرکت با سیاست و تصمیمات خود ، قیمت سهامش را افزایش دهد تا بلکه او هم سودی ببرد، شخص با دانش ما تصمیم می‌گیرد یک تحلیل انجام دهد و در لحظه موعود، CFD را معامله کند، چه خرید چه فروش؛ او می‌داند قیمت قرار است در جهت پیشبینی او حرکت کند پس صبر می‌کند و بوم!

قیمت حرکت کرده و او حالا در سود است. هر وقت این معامله را ببندد، سودش را می‌گیرد. او نه درگیر شرکت است و نه شراکتی با آن‌ها دارد، او تنها نوسانی گرفته و به سراغ بعدی رفته.

در داخل آمریکا این نوع معامله ممنوع است پس به جای آن نامش را همان retail می‌گویند ? فکر می‌کنم دلیل ممنوعیت این دو نوع شیوه کپیتالیسم در سیاست آمریکا است.

اما در باقی جهان آزاد است.

این مقاله بسیار طولانی بود زیرا دانستن این‌که انواع معامله در فارکس چگونه است، یکی از اصول فهم باقی مفاهیم آن است.

صندوق پوشش ریسک چیست و چه کاربردی دارد؟

در مورد بازار‌های پرنوسان و خطرناکی مانند بازار ارز دیجیتال، وجود صندوق پوشش ریسک (hedge fund) می‌توانند به سرمایه گذاران بسیار کمک کنند.

صندوق پوشش ریسک چیست؟

به نقل از دبالانس ، صندوق پوشش ریسک نوع خاصی از سرمایه گذاری نیست، بلکه یک ساختار سرمایه گذاری گروهی است که توسط مدیران و یا مشاوران اداره می‌شود و طوری طراحی می‌شود که سود‌آور باشد.

این ساختار سرمایه گذاری ممکن است به شکل یک شرکت مختلط و یا شرکتی با مسئولیت محدود باشد. معمولا برای سرمایه گذاری در این شرکت‌ها باید شرایط خاصی را دارا بود، به عنوان مثال، سطح درآمد و مقدار سرمایه خالص فرد در بسیاری از این صندوق‌ها به عنوان پیش نیاز مطرح می‌شود.

چرا به این ساختار صندوق پوشش ریسک می‌گویند؟

در صندوق‌های پوشش ریسک اولیه به خرید و فروش سهام پرداخته می‌شد و با استراتژی‌هایی مانند متنوع‌سازی و غیره، این صندوق‌ها سودآور می‌شدند و سرمایه گذاران نگران جهت بازار نبودند و در هر حال سود می‌کردند.

اما امروزه این نام گسترش پیدا کرده است و یک صندوق پوشش ریسک متشکل از انواع مختلف دارایی است و تنها محدود به سهام نیست.

این صندوق‌ها چکار می‌کنند؟

مدیر یک صندوق پوشش ریسک به جمع‌آوری سرمایه از سرمایه گذاران خارج از صندوق می‌پردازد و بنا بر استراتژی خود با این پول‌ها سرمایه گذاری می‌کند. این استراتژی‌ها مختلف است؛ به عنوان مثال بعضی از این صندوق‌ها تنها به باز کردن پوزیشن خرید اقدام می‌کنند.

بعضی از این صندوق‌ها تنها در حیطه دارایی‌های خصوصی کار می‌کنند و اقدام به خرید کسب و کار‌های خصوصی می‌کنند. سپس این کسب و کار‌ها را بهبود داده و عرضه اولیه ارائه می‌دهند.

بعضی از این صندوق‌ها به معامله اوراق قرضه پر ریسک می‌پردازند و بعضی نیز در بخش املاک و مستغلات و یا دارایی‌هایی مانند حق اختراع، حق موسیقی و غیره فعالیت دارند.

یک صندوق پوشش ریسک می‌تواند در زمینه‌های مختلفی سرمایه گذاری کند، حتی بعضی از این صندوق‌ها متشکل از چند صندوق پوشش ریسک دیگر هستند.

کارمزد و هزینه‌های این صندوق‌ها

درآمد مدیران این صندوق‌ها از کارمزد‌ها و هزینه‌های توافق شده که در توافق نامه به آن اشاره می‌شود، تامین خواهد شد. مدل درآمد بسیاری از این مدیران به صورت دریافت ۲ درصد دارایی‌های خالص صندوق به صورت سالیانه و همچنین دریافت ۲۰ درصد از سود بعد از گذر از حد مشخصی است.

در بسیاری از صندوق‌ها هم، مدیران تنها می‌توانند از سود سرمایه‌ گذاری‌ها کسب درآمد کنند.

یک صندوق پوشش ریسک چگونه درآمد کسب می‌کند؟

هدف اولیه یک صندوق پوشش ریسک کسب سود است، اما این کار چگونه انجام می‌گیرد؟

وقتی که چنین صندوقی بنیان‌گذاری می‌شود، در توافق نامه به حیطه کار و سرمایه گذاری آن اشاره می‌شود و مقدار کارمزد مدیر و یا مدیران نیز بیان می‌شود. فرضا بعد از گذر از محدوده سود ۳ درصد سود در سال، مدیر یا مدیران در ۲۵ درصد سود شریک خواهند بود.

افراد مختلفی در این صندوق‌ها سرمایه گذاری می‌کنند و مدیران نیز از پول این افراد برای سرمایه گذاری در چیز‌هایی که در توافق نامه به آن اشاره شده است، استفاده خواهند کرد. این مدیران هرچه سرمایه گذاری موفق‌تری داشته باشند و سود بیشتری کسب کنند، درآمد بیشتری خواهند داشت.

برای روشن شدن بیشتر بحث به این مثال توجه کنید. فرض کنید شما یک صندوق پوشش ریسک را بنیان‌گذاری کرده‌اید. در پوشش ریسک یا هج چیست؟ توافق نامه بر این تاکید شده که در صورت کسب سود سالیانه بیش از ۳ درصد، شما در ۲۵ درصد سود شریک خواهید بود.

صندوق شما با ۱۰۰ میلیون دلار کار خود را آغاز کرده و بعد از یک سال شما توانسته‌اید این رقم را به ۲۰۰ میلیون دلار برسانید، در این حالت صندوق شما ۱۰۰ میلیون دلار سود داشته که این ۱۰۰ میلیون را باید از ۳ درصد یعنی سه میلیون دلار کم کنید و در ۹۷ میلیون دلار باقی مانده، شما شریک خواهید بود و ۲۵ درصد از این ۹۷ میلیون دلار متعلق به شما خواهد بود.

چه کسانی می‌توانند در این صندوق‌ها سرمایه گذاری کنند؟

معمولا به دلیل مقررات حکومتی، تنها سرمایه گذاران معتبر می‌توانند در یک صندوق پوشش ریسک سرمایه گذاری کنند. این سرمایه گذاران معتبر می‌توانند افراد حقیقی و یا حقوقی باشند. اگر این سرمایه گذار یک شخص حقیقی باشد، معیار‌های زیر را باید داشته باشد:

• این سرمایه گذار باید درآمد شخصی سالیانه ۲۰۰۰۰۰ دلار داشته باشد و اگر این سرمایه گذار متاهل است، درآمد مرکب او باید ۳۰۰۰۰۰ دلار در سال و یا بیشتر باشد. این شخص باید این درآمد را حداقل در دو سال متوالی کسب کرده باشد و باید دلایل متقاعد کننده‌ای ارائه دهد که ثابت کند که او در سال‌های آینده هم چنین درآمدی را باز کسب خواهد کرد.
• این فرد باید خود و همسرش جمعا دارای سرمایه ۱ میلیون دلار و یا بیشتر باشند. البته محل اقامت آنها جزء این سرمایه به حساب نمی‌آید و نباید آن را در نظر گرفت.

اگر این سرمایه ‌گذار یک شخص حقوقی باشد، باید از شرایط زیر برخوردار باشد:

• این شخص حقوقی باید ۵ میلیون دلار و یا بیشتر سرمایه داشته باشد و این سرمایه نباید صرفا به منظور آن سرمایه گذاری خاص فراهم شده باشد. این سرمایه همچنین باید توسط یک سرمایه گذار ماهر مدیریت شود.
• این شخص حقوقی باید به صورتی باشد که همه سرمایه گذاران آن افراد معتبری باشند.

کمسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده یک سرمایه‌گذار ماهر را به عنوان سرمایه گذاری تعریف می‌کند که دارای دانش و تجربه کافی برای تصمیم‌گیری در مورد ریسک‌های احتمالی یک سرمایه گذاری باشد.